There can be only one!

Þau ykkar sem aldrei hafa séð kvikmyndina Highlander frá árinu 1986 eruð heppin. Ykkur gefst færi á því að sjá hana í allra fyrsta sinn. Ég öfunda ykkur virkilega af því, enda er Highlander (ekki Highlander 3 eða Highlander: Endgame og alls alls alls ekki Highlander 2) sennilega mín uppáhaldskvikmynd.

Hvers vegna?

Jú, einfaldlega vegna almenns frábærleika. En svona til að brjóta þetta niður á skýran og skilmerkilegan máta, hef ég gert lítinn lista af öllu því sem er frábært við þessa mynd (þó ekki megi gleyma þeim undirliggjandi frábærleika sem tengir þessa þætti saman).

Sagan í stuttu máli:

Um allan heim finnast ódauðlegir menn. Sumir eru hundrað ára, aðrir mörg þúsund ára gamlir. Það eina sem getur svipt þá lífi, er að missa höfuðið í bardaga. Að öðru leyti bítur ekkert á þá. Þegar sagan hefst, árið 1985, eru þeir fjórir seinustu komnir saman í New York þar sem þeir munu berjast þar til aðeins einn stendur eftir. Eða eins og þeir segja sjálfir:

There can be only one!

1. Upphafstextinn

Þessu er slengt framan í okkur á allra fyrstu sekúndu myndarinnar. Blóðrauður texti fyllir skjáinn og James Bond les:

From the dawn of time we came, moving silently down through the centuries. Living many secret lives, struggling to reach the time of the gathering, when the few who remain will battle to the last. No one has ever known we were among you ... until now.

Strax á fyrstu sekúndunum er tónninn sleginn. Inngangsorðin skipta engu máli fyrir söguna, heldur er tilgangur þeirra fyrst og fremst að vera kúl.

Og svo hverfur textinn...

2. Byrjunarstefið

... og Queen sprengir í manni heilann með rokkslagara með því eitursvala nafni Princes of the Universe. Þess má geta að Queen samdi alla tónlistina við myndina.

Á sama tíma fylgjumst við með Connor MacLeod þar sem hann situr í áhorfandaskara og fylgist með fjölbragðaglímu. Glímukapparnir eru einstaklega skemmtilega fáránlegir þar sem þeir hæðast hver að öðrum í slómósjon. Inn á milli fær Connor (sem er frábærlega leikinn af Christopher Lambert) flassbakk til Skotlands á miðöldum þar sem hann sjálfur er staddur í miðjum bardaga.

Ótrúlega svalt.

3. Fyrsti bardaginn

Í bílastæðahúsinu undir glímuhöllinni hittir Connor eldri mann með sólgleraugu. Hann heitir Faziel. Sá dregur upp sverð og Connor dregur sitt eigið sverð innan úr frakkanum sínum. Síðan skylmast þeir. Þetta er svo sem ekkert í frásögur færandi, enda er þetta allt í anda hins gegnumgangandi svalleika sem þessi mynd býr yfir. Það er samt tvennt sem ég hef alltaf sérstaka unun af þegar ég horfi á þetta atriði.

Í fyrsta lagi eru það skórnir hans Connors. Hann er allur mjög dempaður í klæðnaði, í gráum rykfrakka og bláum gallabuxum. Hann lítur út eins og venjulegur gaur. Og svo er hann í skjannahvítum strigaskóm.

Þetta stingur svolítið í stúf við restina af klæðnaðnum, sem er einstaklega lágstemmdur og er þetta eiginlega stílbrot. En við nánari umhugsun spyr maður sig: hvernig skó myndi ég velja mér ef ég ætti von á því að ráðist yrði á mig hvert sinn sem ég færi úr húsi? Jú, auðvitað myndi ég velja bestu íþróttaskóna sem völ væri á. Skór sem væru góðir til hlaupa, auk þess að vera hljóðlátir. Og ef þeir fást bara í hvítu, verður bara að hafa það. Þannig að það er í rauninni óhjákvæmilegt að hann skuli ganga í skjannahvítum strigaskóm.
Það eru svona smáatriði sem gera það að algjörri unun að sjá þessa mynd aftur og aftur.

Hitt atriðið er þegar Faziel hörfar undan Connor á handahlaupum. Hann hefði alveg eins geta hlaupið (og sennilega komist hraðar yfir) en hann ákvað að gera það sem svalara þótti.

4. Í yfirheyrslu á lögreglustöðinni

Garfield: You talk funny Nash. Where you from?

Connor (sem gengur undir nafninu Russell Nash): Lots of different places.

Garfield (rannsóknarlögga): Are you a faggot, Nash?

Connor: Why, Garfield? Cruisin' for a piece of ass?

Garfield: I'll tell you what happened, Russell. You went down to that garage for a blow job. But you didn't want to pay for it.

Connor: You´re sick. Wanna hear another theory?

Frank Moran (líka rannsóknarlögga): Uh-huh.

Connor: This Faziel was so upset about the lousy wrestling tonight, that he went down to the garage and in a fit of depression cut off his own head.

5. Sean Connery í seinasta góða hlutverkinu sínu.

Sean Connery er án efa einn ofmetnasti leikari samtímans. Hann var góður sem James Bond. Hann var góður í The Man who would be King og The Name of the Rose. Og loks í þessari frábæru mynd. Síðan þá hefur hann verið fastur í sama sporinu seinustu tuttugu árin. Það er sama í hvaða mynd hann er, hann er annaðhvort aldraður James Bond, eða skoskur ofurhönk með siginn gamlakarlapung. Oftast hvort tveggja.



En í Highlander er hann lærimeistari Connors MacLeods. Hann fræðir Connor um eigin hæfileika og kennir honum að skylmast í dramatískri skoskri náttúru. Hann kynnir Connor líka fyrir sverðinu sem mun einn góðan veðurdag verða hans. Ótrúlega svalt 2000 ára gamalt japanskt samúræjasverð með fílabeinsskafti.

En hvers vegna er hann að þjálfa Connor? Væri ekki best að drepa hann bara strax. Nei, vegna þess að Ramirez (Sean Connery) er að undirbúa hálendinginn undir að berjast við...

6. The Kurgan!

Það er einungis einn vondi karl í allri kvikmyndasögunni sem á skilið titilinn Svalasti og vondasti vondikall allra tíma. Darth Vader, Freddy Kruger, Hannibal Lecter og Bono eru eins og ljúfir kettlingar með keleríáráttu í samanburði við konung illskunnar. Hvorki fyrr né síðar hefur jafn illt eintak prýtt hvíta tjaldið. Sannkallaður trúboðasleikjari.

Enginn veit hvað hann heitir. Hann kemur frá rússnesku steppunum, stríðsmaður úr ætt Kurgana. Í þorpi hans henti fólkið ungabörnum fyrir úlfa sér til skemmtunar. Þegar leiðir hans og hálendingsins mætast í fyrsta sinn er The Kurgan málaliði sem ferðast um heiminn í leit að fólki til að slátra.

Topp þrjár ástæður fyrir því að Kurgan er besti vondikall allra tíma:

a) Lúkkið hæfir persónunni fullkomnlega.

Við kynnumst The Kurgan fyrst á miðöldum. Þá er hann stoltur yfir getu sinni í bardaga og er upptekinn af því að hræða líftóruna úr andstæðingnum með klæðnaði sínum, enda er algjör óþarfi fyrir hann að vera íklæddur brynju, hann lifir allt af.

En þvílíkur hjálmur!





Síðan fylgjumst við með því hvernig útlitinu hrakar með árunum, hann verður náhvítur, klæðist leðurlörfum og geislar einhverri fornri, ódauðlegri illsku.



b) Sverðið

Einn af grunnþáttum þessara myndar eru sverðin. Þau eru hvert öðru svalara. En sverðið hans Kurgans hlýtur óneitanlega vinninginn.



c) Hann er svo algjörlega vondur.

Kurgan varð ekki vondur vegna þess að pabbi hans kitlaði hann á óviðeigandi stöðum þegar hann var krakki. Hann fæddist vondur og var alinn upp af vondu fólki. Hann hatar ekki fólk. Fólk eru maurar í hans augum. Myndbrotið hér fyrir neðan útskýrir kannski eitthvað. Þarna hittast MacLeod og Kurgan í kirkju. Eina reglan sem hinir ódauðlegu fylgja, er sú, að bannað er að slást á heilagri grund.

Þvílík illska. Þvílík rödd. Þvílíkur töffari. Ég vil vera eins og hann ef líf mitt fer einhvern tíma til fjandans og ég ákveð að snúa mér að fólskuverkum.

7. Sagan hefur fallegan boðskap.

Boðskapur þessarar myndar er einfaldur og auðvelt að meðtaka: Ef vondur karl nauðgaði konunni þinni fyrir 400 árum síðan og ætlar að höggva af þér hausinn, þá skaltu passa þig.



8. Tónlistin.

Engin önnur mynd hefur jafn mikið af Queen tónlist (fyrir utan Flash!!! A-aaa!!! Saviour of the Universe!!! að sjálfsögðu). Hér ber helst að nefna lög eins og áðurnefnt Princes of the Universe, Gimme the Prize, One Year of Love, Don´t Lose Your Head, A Kind of Magic og síðast en þó allra síst Who Wants to Live Forever. Síðan taka þeir líka sína útgáfu af New York, New York. Án tónlistarinnar væri myndin hvorki fugl né fiskur, enda setur hún virkilega tóninn fyrir töffaraskapinn og svalleikann.

Ég held ég láti þetta nægja. Eitthvað verð ég að skilja eftir fyrir ykkur sem eruð þegar komin í skóna á leið ykkar út á myndbandaleiguna.

Þið hin sem enn eruð efins, getið skoðað þetta og látið sannfærast:

Nóttin var dimm og drungaleg...

Er þetta forsíðan á íslensku útgáfunni af Dracula, eða er þetta útsýnið út um heimreiðina okkar?

Draumur um inúíta.

Mig dreymdi um daginn tvo inúíta sem sátu á ísnum og dorguðu. Annar þeirra var mjósleginn og hávaxinn, hinn var lítill og svolítið kringlóttur.

Sá hávaxni lítur upp frá veiðarfærunum og segir við þann litla:

Það er farið að hlýna talsvert.

Jamm, svarar hinn á móti.

Kannski verðum við á árabát á sama tíma að ári.

Jamm, segir hinn, kannski.

Trúir þú á gróðurhúsaáhrifin?

Sá þögli ypptir bara öxlum.

Síðan sitja þeir á ísnum drykklanga stund og stara ofan í vökina. Allt í einu sprettur sá hávaxni á fætur og hrópar:

Af hverju heitir þetta land ennþá Grænland?! Af hverju?! Það er ekkert grænt á þessu landi! Ekkert! Allt er hvítt! Hvítt!

Sá litli kippir sér ekkert upp við þetta og situr sem fastast. Sá hávaxni róast að lokum niður og sest aftur við veiðarnar. Eftir smá stund spyr hann þann litla:

Sástu leikinn?

Nei, ég á ekki sjónvarp.

Já, alveg rétt. Ekki ég heldur. Ég gleymi því stundum að ég er eskimói.

Inúíti, meinarðu.

Já ... alveg rétt ... inúíti.

Þetta er ekki afsökunarbeiðni

Vildi bara kíkja hingað inn til tilbreytingar. Búinn að fá fjölda kvartana seinustu dagana fyrir óæskilega fjarveru. Reyni að bæta úr því. En í millitíðinni getið þið kíkt á myspace-síðu áströlsku pönkhljómsveitarinnar The Kualaroos. Þeir eru það stærsta í Ástralíu um þessar mundir (stærri en Neighbours og kengúrur samanlagt) og hafa meira að segja samið lag um hvalveiðar Íslendinga. Allt á áströlsku, náttúrulega, en það kemur ekki að sök.

Merkilegt fólk

Ég var að koma frá tónleikum þar sem hljóðfæraleikarar á aldrinum 7-14 ára léku listir sínar. Það er svo sem ekkert í frásögur færandi, krakkarnir stigu á stokk hver af öðrum og spiluðu eftir bestu getu.

Þegar langt var liðið á tónleikana þurfti ég að bregða mér á salernið. Þegar ég kom fram á gang blöstu við mér tveir þéttskipaðir bekkir þar sem sátu hágrátandi börn með foreldrum sínum. Mér fannst þetta ansi merkileg sýn, en í þann mund sem ég var að smeygja mér inn á salernið bar ég kennsl á einn krakkann og fattaði, að þetta væru allt krakkar sem voru búnir að stíga á svið. Mér fannst blessuð börnin taka þessu fullalvarlega. En það þarf náttúrulega lítið til eyðileggja veröld viðkvæmra sála. Ef þau bara vissu, hversu lítinn áhuga fullorðna fólkið hafði á þeirra getu...

Þegar ég var svo á leiðinn til baka í sætið, varð mér hins vegar litið ofan í stílabók sem einn af fullorðnu gestunum hafði í fanginu. Þar hafði hann skrifað:

Nr 11 (klarinett)
Framkoma: Viðvaningsleg
Spilageta: Hlægileg
Klæðnaður: Viðeigandi

Nr 12 (píanó)
Framkoma: Barnaleg
Spilageta: Fyrir neðan allar hellur (verstur af sjö ára krökkunum)
Klæðnaður: Eins simpansi í smókingjakka

Nr 13 (píanó)
Framkoma:
Spilageta:
Klæðnaður: Dræsulegur, mjög óviðeigandi

(Hann var að skrifa eitthvað í spilagetu á sömu stundu og ég gekk framhjá)

Hver gerir svona? Og hvers vegna? Var þetta kannski blaðamaður?

Hann minnti mig á annan furðufugl sem ég rakst á í matvöruverslun hér um daginn. Það var músagrár, úfinn, miðaldra maður með augabrúnir eins og tvö lítil fuglshreiður. Hann er týpan sem gengur um með málband í vasanum öllum stundum og notar bílinn sinn sem einn stóran verkfærakassa. Dóttir hans kemur til hans með tvo geisladiska og réttir honum án þess að segja neitt. Þá tekur hann upp málband (aha!) og mælir lengd, breidd og hæð á báðum geisladiskum áður en hann segir: Ókei.

Ég hef aldrei séð neitt jafn merkilegt allt mitt líf. Þetta voru ósköp venjuleg geisladiskahulstur. Í nákvæmlega sömu hlutföllum og öll önnur geisladiskahulstur. Af hverju, af hverju, af hverju þurfti hann að mæla þau? Og hvers vegna þurfti hann að mæla þau hvert fyrir sig? Hann hlýtur að hafa séð að þetta voru jafnstór hulstur. Eða er þetta spurning um millimetra? Mig langar svo að vita það. Ég hefði átt að spyrja hann. Þetta heldur fyrir mér vöku.

Sem minnir mig á þriðja merkilega atburðinn. Ég stend í biðröð. Fyrir framan mig stendur ungt par á mínum aldri. Strákurinn talar í síma:
Hann: Já, já, allt í lagi, bless
(Leggur á)
Hún: Var þetta Marie?
Hann: Já.
Hún: Bað hún að heilsa mér?
Hann: Nei.
Hún: Hún vissi samt að ég stend við hliðina á þér.
Hann: Já, ég minntist á það strax í byrjun.
Hún: Týpískt.

???

Leyndardómar himingeimsins

Það skiptir ekki máli hversu lengi þú þarft að vinna, vertu viss um að eyða tíma með fjölskyldunni. Góð stund í faðmi hennar læknar allt.

Það er göfugt að halda sig við áætlun - nema þegar hún er hreint og beint heimskuleg. Sem betur fer ertu sveigjanlegur og vitur.

Þú sendir frá þér skilaboð. Gerir þú þér grein fyrir hver þau eru? Dagurinn færir þér dýpri skilning á sjálfum þér. Það má alltaf breyta skilaboðunum.

Þú ert hamingjusamur hvar sem þú ert. Það að dvelja veldur þér vandræðum. Skipuleggðu þig heima fyrir og haltu áfram að vinna.

Þetta eru allt dæmi úr stjörnuspá dagsins af mbl.is.

Lengi vel velti ég því fyrir mér hver læsi eiginlega stjörnuspána (og tæki mark á henni). Það hlýtur að vera talsverður fjöldi fólks, enda hefur þetta verið fastur liður í Mogganum síðan ég man eftir mér. Spáin þykir nógu mikilvæg til að eiga fastastað á netsíðunni, þótt hún sé morandi í stafsetningarvillum.

En í dag spurði ég sjálfan mig:

Hver semur stjörnuspána?

Ég sé höfundinn fyrir mér sem úfinn prófessor sem situr við risavaxinn stjörnukíki tímunum saman og hrópar svo allt í einu upp yfir sig:

Jeremías mildi!

Svo klifrar hann í hasti niður stigann og hleypur að skrifborði þar sem hann byrjar að hamast á mors-sendi:

Ljón: Forðastu að taka stórar ákvarðanir sem gætu haft langtímaáhrif á þig og fjölskyldu þína. Það gæti haft alvarlegar afleiðingar. Ég endurtek: Alvarlegar afleiðingar!
Lukkutölur: 4, 76 og 342.

Segjum sem svo að forstjóri einhvers fyrirtækis réði stjörnufræðing sem rekstrarráðgjafa. Með hliðsjón af spánni fyrir fiskana í dag,

Hugur þinn skýtur myndum og minningum út í loftið á milljón kílómetra hraða. Þú þarfnast penna og blaðs stöðugt til að koma snilli þinni niður á blað.

myndi stjörnuspekingurinn ráðleggja forstjóranum að setja alla sem fæddir eru í fiskamerkinu saman í eitt herbergi þar sem þeir ættu að breinstorma nýjar hugmyndir fyrir rekstur fyrirtækisins? Væri það ekki frekar lógískt?

En ég spyr aftur: Hver semur þetta? Trúir hann/hún þessu sjálf(ur)? Getur hann/hún séð í stjörnukortinu að allir þeir sem eru fæddir milli 20. janúar og 18. febrúar ættu að hugleiða að taka sér pásu frá sambandinu?

Ég endurtek: Allir þeir sem fæddir eru í vatnsberamerkinu ættu að hugleiða að taka sér frí frá maka sínum. Af hverju? Jú vegna þess að:

Gerður er úlfaldi úr mýflugu.

Þótt ekki sjáist til botns í gruggugum pollum, er ekki þar með sagt að þeir séu djúpir.