The Hoffer

Ég hef fundið enn eina aðferðina til að koma auga á hálfvita. Þessi aðferð er óskeikul og er einhvern veginn á þessa leiðina:

Þú kíkir inn á myndbandaleigu og stendur þar kyrr í dálítinn tíma. Reyndu að blanda þér sem mest inn í umhverfið (þú getur t.d. lesið Myndir mánaðarins) og hleraðu samtöl fólksins kringum þig. Fyrr en síðar muntu heyra eitthvað þessu líkt:

A: Hvað segirðu um þessa?
B: Kannski. Hverjir eru í henni?
A: Nigel Cunningsforth, Rachel Bloner og Henry Aceton.
B: Hmm ... ég veit ekki...
A: Já, og svo er Dustin Hoffman líka í henni.
B: Nú, er það? Hoffman er alltaf góður.

Ef þú heyrir þessa síðustu línu, þá ertu búinn að finna hreinræktaðan hálfvita. Dustin Hoffman er nefnilega ekki alltaf góður. Hann er vondur og hefur verið það frá blautu barnsbeini.



Hoffman sló í gegn í myndinni The Graduate árið 1967. Það fór lítið fyrir honum í upphafi ferilsins en í kjölfar þess að hann var tilnefndur til Óskarsverðlauna fyrir hlutverk sitt í Midnight Cowboy tveim árum seinna, fóru sögur að kvisast út um hans skítlega eðli.

Midnight Cowboy átti upprunalega að fjalla um spastískan einbúa sem hefur einangrað sig frá umheiminum en kynnist góðhjörtuðum farandsölumanni sem lýsir upp eymdarlega tilveru hans. Jon Voight átti upprunalega að leika einbúann, en Hoffman farandsölumanninn. Það var hins vegar hið rotna innræti Hoffarans sem varð til þess að myndinni var breytt svo gjörsamlega. Jon Voight segir svo frá:

"Ég hafði æft mig í því að leika spastískan einstakling í marga mánuði, fór meira að segja í sérstakar þjálfunarbúðir til að búa mig undir hlutverkið. Ég hélt að ég væri vel undirbúinn. Síðan hófust tökur og ég hitti The Hoffer í fyrsta sinn. Hann virti mig varla viðlits, horfði ekki framan í mig meðan hann talaði við mig.

Svo, þegar ég byrjaði að leika í mínum fyrstu atriðum, þar sem ég var einn í íbúð öryrkjans, þá varð ég var við einhverja hreyfingu út undan mér. Það var Hoffman. Hann stóð þarna í myrkrinu bak við myndavélarnar og var að herma eftir mér. Það var eins og hann væri að gera grín að mér. Þetta truflaði mig alveg rosalega, sérstaklega hvað hann brosti djöfullega, honum fannst þetta svo rosa fyndið, að trufla mig.

Ég sagði John (leikstjóranum) frá þessu og í næstu töku fylgdist hann með Hoffman. En John varð svo hrifinn af frammistöðu Hoffmans, að hann gaf honum hlutverkið mitt! Ég varð náttúrulega öskureiður enda búinn að æfa mig lengi fyrir þetta hlutverk. Það var boðað til neyðarfundar þar sem ég, John, framleiðendurnir, handritshöfundarnir og helvítis Hoffman áttum að ræða framhaldið.

Fundurinn var ekki einu sinni hafinn, við vorum bara nýsestir og vorum að hella kaffi í bolla og svona, þegar Hoffman leggur það til að ég verði látinn leika karlhóru. Og öllum fannst það bara frábær hugmynd! Ég hélt það væri verið að grínast eitthvað í mér en þeir sökktu sér strax í það að endurskrifa handritið og hugmyndirnar flugu manna á milli. Ég þaut hins vegar út og skellti á eftir mér.

Ég mætti á settið daginn eftir enda hafði ég ekki efni á því að ganga frá þessu verkefni. Þá var komið splunkunýtt handrit. Hoffman hafði krafist þess að ég gengi í kúrekafötum! Í New York! Um miðjan vetur!

Ég hef aldrei fyrirgefið honum þetta. Hann hló og gerði grín að mér allan tökutímann. Líf mitt var algjört helvíti. Mér var farið að líða eins og ég væri í raun karlhóra, aðhlátursefni heimsins. Við vorum báðir tilnefndir til Óskarsverðlaunanna og ég segi það satt, hefði hann unnið þau, þá hefði ég drepið hann. Ég hefði hlaupið upp á svið og barið hann til dauða með Óskarsstyttunni.

Vissulega fékk myndin Óskarinn sem mynd ársins og þetta varð grundvöllurinn fyrir mínum ferli, en ég mun bera þess merki alla ævi að hafa leikið á móti þessum mannandskota."



Í kjölfarið lék Hoffman í fleiri vinsælum myndum, t.d. All the President´s Men (1976) og Kramer vs. Kramer (1979). Í þeirri síðarnefndu leikur hann föður sem stendur í skilnaði. Mestan hluta myndarinnar lék hann á móti hinum barnunga Justin Henry. Sá treysti sér ekki út á leiklistarbrautina eftir þessa mynd, enda lagði Hoffman hann í vægðarlaust einelti meðan á tökum stóð. Meryl Streep minntist á það í framhjáhlaupi í viðtali árið 1995, þegar liðin voru nákvæmlega tíu ár frá því að Justin Henry svipti sig lífi:

"The Hoffer var alltaf að endurtaka allt sem strákurinn sagði. Ef hann fór rangt með línurnar, þá hló Hoffman hátt og klappaði. Síðan var hann alltaf að setja út á klæðnaðinn á stráknum. Fékk því meira að segja framgengt að hann yrði klæddur í kúrekabúning hluta myndarinnar. Sá hluti var reyndar klipptur út, en þetta hafði mikil áhrif á barnið, það fór ekki á milli mála.

Hann mætti yfirleitt þrútinn og rauður á tökustað hvern morgunn, greinilega búinn að gráta alla nóttina. Mér blöskraði náttúrulega meðferðin á drengnum, en ég held að Hoffman hafi gert þetta til þess að hjálpa mér að setja mig í spor móðurinnar, sem svínvirkaði náttúrulega. Í myndinni var ég nefnilega að berjast fyrir forræði yfir stráknum og þetta gaf mér nauðsynlega tengingu við veruleikann. Við fengum bæði Óskarsverðlaun og strákurinn var tilnefndur, bara átta ára gamall. Þetta kallar maður ekki illsku, heldur snilligáfu."



The Hoffman hlaut sín næstu Óskarsverðlaun fyrir kvikmyndina Rain man (1988). Sú mynd átti upprunalega að vera létt gamanmynd um tvo vitleysinga í anda Dumb & dumber og átti hún að heita Idiot & Idiot-savant. Handritið gekk undir stórfelldar breytingar meðan á tökum stóð, enda neitaði Hoffman að fara með sínar línur, heldur endurtók bara línurnar hans Tom Cruise og hermdi eftir honum. Byrjaði hann þá hverja línu yfirleitt á orðunum "Sjáið mig, ég heiti Tom Cruise og ..." og svo fylgdi línan í kjölfarið.

Þetta gekk mjög nærri Tom, sem sá sér ekki fært að hella sér út í gamanhlutverk. Honum fannst Hoffman hafa drepið í sér barnslegu einlægnina, sakleysið. Þá var myndinni breytt í drama og fjallaði hún nú af nærgætni um mann sem þjáist af Asperger-heilkenni. Hoffman hlaut Óskarsverðlaunin fyrir frammistöðu sína, en Tom Cruise beið þess aldrei bætur.

Í upprunalegu útgáfu myndarinnar voru þónokkrar nektarsenur en þær voru allar klipptar út vegna þess að enginn hafði hemil á háðsglósum Hoffmans. Hann skemmdi nánast hverja einustu töku með framíköllum og hljóp iðulega á eftir Cruise með blautt handklæði. Þetta andlega og líkamlega ofbeldi (þá sérstaklega háðsglósurnar) leiddi til þess að Tom Cruise fór í sína fyrstu punglyftingu, þá aðeins 26 ára gamall.

Kvikmyndin Outbreak (1995) átti upprunalega að fjalla á nærgætinn hátt um dauðvona alnæmissjúkling sem nýtur stuðnings af góðhjörtuðum lækni leiknum af Hoffman. Skoðanir hans á samkynhneigðum og alnæmi urðu þó til þess að handritinu var breytt daglega og undir lokin var myndin orðin óþekkjanleg. Alnæmissjúklingurinn samkynhneigði var nú orðinn að litlum, veirusýktum apa frá Afríku sem Hoffman lagði allt í sölurnar til að klófesta og drepa. Hann barðist lengi fyrir lokaatriði þar sem hann klæddist kúrekafötum og riði með flokki vopnaðra vísindamanna á eftir apanum þar sem hundahópur myndi loks góma hann og rífa í sundur. Það atriði var hins vegar klippt út úr endanlegu útgáfunni í óþökk Hoffmans.

Það vita það ekki margir, en í upphafi tíunda áratugarins gaf Hoffman frá sér plötu sem hét The Hoffman Cometh. Þar rappaði hann á fornensku og það dylst engum sem les lagalistann, að hér er sjúk sál á ferð. Þar gefur að líta titla á borð við: Darest thou say no, woman?, Up thine, Pope John Paul, auk eina lagsins sem naut einhverra vinsælda, Do the Hoffman. Texti þess lags er með öllu óskiljanlegur, þótt hann sé sá eini sem ekki er saminn á fornensku. Smá brot:

Livin is the flippin, trippin, clippin and the snippin
chippin in the true spot blowjob, quickrob
ribbin in the tripjob, trippin in the slipknot, buying up the cruise - NOT!
rubble in the bubble, I´m down in the trouble
with a couple for the double, don´t be a tubble
pitch off man
ditch cough man
do the Hoffman!

Ef einhverjum tekst að grafa einhverja merkingu upp úr þessari vitleysu, látið mig vita.



Svo við snúum okkur aftur að upprunalegu samræðunum:

A: Já, og svo er Dustin Hoffman líka í henni.
B: Nú, er það? Hoffman er alltaf góður.
C: Nei! Hann er vondur!

Hann er raðníðingur.

Hann er eineltari.

Hann er með kúreka á heilanum.

Hann er búinn að vera lengi á mínum lista.

Hann er siðblindur!