Friðþjófur, Þrándur og Gómez virðast vera góðar vinir. Kvöld eitt sitja þeir við kaffidrykkju heima hjá Þrándi:
Friðþjófur: ... og þá starði hann á mig og muldraði einhverja vitleysu. Og hvað haldiði að ég hafi sagt?
Gómez og Þrándur: Hvað sagðirðu, Friðþjófur?
F: Ég sagði bara: Hey þú, hefurðu einhvern tíma lesið Proust í flugvél?
G og Þ: HAHAHAHAHAHA!!!
F: He he, talandi um Proust, ég þarf að bregða mér á snyrtinguna.
Friðþjófur yfirgefur herbergið
Þ: Úff, ég er alveg búinn að fá nóg af þessum manni.
G: Segjum tveir.
Þ: Hann er svo ótrúlega ánægður með sjálfan sig og svo hrækir hann þegar hann talar og lyktar eins og harðfiskur.
G: Já, og hefurðu séð neglurnar á honum? Það mætti halda að hann kynni ekki að nota naglaþjöl.
Þ: Já, og svo talar hann alltaf svo illa um útlendinga og fatlaða. Fyrst hélt ég að hann væri bara að grínast, en ég hef áhyggjur af þessu. Sérstaklega að hann skuli vitna svona oft og nákvæmlega í Mein Kampf.
G: Einmitt. Og svo er eins og hann viti ekki að steypireyður sé kvenkynsorð. Hefurðu heyrt hann beygja það?
Þ: Ég er líka búinn að fá nóg af öllum þessum fáránlegu afsökunum. Eins og það, hvernig hann er alltaf að afsaka marblettina á kærustunni sinni.
G: Já, nákvæmlega, og svo sorterar hann ekki geisladiskana sína. Þeir eru ekki einu sinni í stafrófsröð.
Þ: Það fer líka ótrúlega í taugarnar á mér að hann skuli koma í heimsókn til mín, til þess eins að hitta systur mína. Hún er bara tólf ára!
Friðþjófur birtist skyndilega í dyragættinni.
Þ: Ööö ... og svo fór ég í Ikea.
G: Nú, er það?
Þ: Já.
G: Hvað keyptirðu?
Þ: Ekki neitt.
G: Ekkert? Ekki einu sinni kerti?
Þ: Jú, auðvitað keypti ég kerti, þarf nú varla að taka það fram. Og servíettur náttúrulega.
Friðþjófur stendur ennþá í dyragættinni, neðri vörin titrar og stakt tár rennur niður kinnina. Pínlegt.
Hver kannast ekki við þessar aðstæður? Baktal er heilbrigð tjáning á platónskri ást. Best væri að líkja því við hárbeittan hníf sem má nota til að tálga listaverk úr tré eða skera fitu af kjöti. Á sama hátt má nota hann sem lélegan tjaldhæl eða ómögulegt kökukefli. Það krefst mikillar natni að beita baktalinu rétt og sé ekki farið að með gát, er hætta á stórslysi. Þrándur brást við með óheilindum og galt með pínlegum aðstæðum. Hvernig hefði Gómez brugðist við sömu aðstæðum?
G: Og hefurðu lyktað af hárinu hans? Hann notar eplasjampó!
Friðþjófur birtist skyndilega í dyragættinni.
G: Og þá tókst okkur loksins að stöðva blæðinguna og læknirinn reif af sér hvíta jakkann sinn og sagðist aldrei aftur ætla að lækna fólk og kastaði jakkanum í eldinn. Ég hafði gubbað svolítið í munninn en tókst að gleypa það rétt áður en hún kyssti mig en það kom einhver svipur á hana. Ó, ertu kominn aftur? Eigum við að fara að koma okkur?
Þ: Já, við þurfum að flýta okkur.
F (ringlaður): Ha? Hvað voruð þið að tala um? Fara hvert?
G: Hvert? Til Kasmír! Við ætlum að finna hina dularfullu borg, Shangri-la!
Þ og G og F: Hinir þróttmiklu þrír ætla til Shangri-la!
Þeir stökkva allir í loft upp og smella lófum að hætti Hinna þróttmiklu þriggja.
Best hefði þó verið að segja sannleikann:
Friðþjófur stendur í dyragættinni. Þögnin í herberginu er þrúgandi. Ekkert heyrist nema lágt kjökur og hundsgelt einhvers staðar í fjarskanum. Tárin streyma niður vangana og horið seytlar löturhægt úr nösunum.
Þ: Mér þykir það leitt, en við höfum haft áhyggjur af þessu ansi lengi.
G: Það er ekki of seint fyrir þig að leita hjálpar.
Þ: Við hefðum átt að bjóða fram aðstoð okkar. Við erum jú bestu vinir þínir.
F (sýgur upp í nefið, snöktar): Ég hef reynt að fela þetta svo lengi fyrir ykkur. Ég skammast mín svo mikið fyrir þetta.
Þ: Svona, svona, þetta á allt eftir að lagast. Við munum hjálpa þér. Er það ekki, Gómez?
G: Jú, auðvitað. Sækýr beygist eins og kýr. Til sækýr, ekki sækúar. Ekki snýta þér í ermina.
Látið þetta ykkur að kenningu verða. Sannleikurinn sigrar siðblindu. Góðar stundir.
Í kvöld fer ég á tónleika með snillingnum Leonard Cohen, en hann er álitinn einn af heimsins færustu söngvaskáldum. Þess vegna hef ég ákveðið að safna saman nokkrum vangaveltum varðandi textasmíðar í eina heilsteypta og jafnframt sundurleita grein.
Góður popprokkslagari inniheldur öllu jafna góðan/eftirminnilegan texta. Eitthvað sem festist umsvifalaust í almenningsvitundinni og spilast stanslaust einhvers staðar neðst í undirvitund saklausra útvarpsunnenda. Sumir textar eru eins og Ástralía, samspil galdra, orða og ímynda sem er gjörsamlega einstætt. Manni finnst ótrúlegt að einhver skyldi hafa sest niður og skáldað upp hvert orð. Það er einhvern veginn eðlilegra að þessar línur hafi, líkt og Ástralía, alltaf verið þarna. Þær voru bara uppgötvaðar.
Þau lög sem falla í þennan flokk eru fyrst og fremst lögin sem allir þekkja og geta sungið: Imagine (John Lennon), Hey Jude (og fleiri Bítlalög), Paradise City (þá aðallega viðlagið), Hey Joe, Sweet Dreams, Billie Jean og svo mætti lengi telja.
En einhvers staðar verða textarnir til. Margar fallegustu ljóðlínurnar eiga rætur sínar í sársauka, ástarsorg, missi og eftirsjá. Lögin sem fjalla um frábær sumur á baðströndinni, peninga og frægð (með tilsvarandi úttekt á hreðjum söngvarans) eru ekki jafn eftirminnileg.
Í mörgum táningapopplögum biður söngvarinn kærustuna sína afsökunar á hinum ýmsu syndum sínum. Baby, I'm sorry for all the times that I made you cry er t.d. mjög vinsæl lína og kveikjan að því að ég settist niður og fór að skrifa þessa grein.
Það skiptir voða litlu máli hvað ég geri af mér, það nægir að biðjast afsökunar. Það er alveg nóg. Ég hef aldrei verið í þeirri stöðu að ég þyrfti að semja vinsælt popplag og leika í tónlistarmyndbandi til að útskýra að ég sjái eftir einhverju sem ég gerði. Það fyrsta sem ég hugsa þegar ég heyri þessháttar játningar í froðuformi er:
1) Hann hélt framhjá henni.
2) Hann lamdi hana.
...og svo þegar seinasta viðlagið hefst, söngvarinn kreppir hnefana, tekur sér krókaleiðir gegnum þúsund skrautnótur og fórnar höndum sínum til himins meðan regnið dynur á honum, blasir svarið við mér:
3) Hann nauðgaði systur hennar.
Margir vinsælustu popptextar seinustu fimmtíu ára fela einmitt slíkan viðbjóð bakvið einlægar og fallegar játningar þar sem söngvarinn segir aðeins hálfan sannleikann og lýgur með þögninni. Hljómsveitin The Beatles er þekkt fyrir allt annað en siðblindu og mannvonsku, en jafnvel þar örlar á einhverri brenglun, einhverri röskun á geði hins geðþekka Paul (borið fram Pol) MacCartney.
Í laginu She Loves You (Yeah, Yeah, Yeah) segir nefnilega:
You think you lost your love, Well I saw her yesterday. It's you she's thinking of And she told me what to say. She says she loves you And you know that can't be bad. Yes, she loves you And you know you should be glad.
Þetta byrjar ósköp sakleysislega. Sögumaður færir vini sínum gleðifréttir. Gott mál. Við skulum athuga hvað gerist í næsta erindi:
She said you hurt her so She almost lost her mind. But now she says she knows You're not the hurting kind. She says she loves you And you know that can't be bad. Yes, she loves you And you know you should be glad. Ooh!
Ha?
Hann særði hana sem sagt svo illilega að hún missti nánast vitið? Hvers konar fauti er þetta eiginlega? Og hvort var þetta líkamlegur eða sálrænn sársauki? Skiptir það einhverju máli? Þrátt fyrir það að hafa næstum verið lögð inn á stofnun vegna þessa óbermis, segist hún loks hafa gert sér grein fyrir því að þetta var ekki viljandi hjá greyið manninum.
Ha?
Skoðum seinasta erindið:
And now it's up to you, I think it's only fair, Pride can hurt you, too, Apologize to her Because she loves you And you know that can't be bad. Yes, she loves you And you know you should be glad. Ooh!
Bíddu, hversu siðblindur er þessi maður eiginlega? Paul þarf að grátbiðja hann um að biðja aumingja konuna afsökunar. Í lok lagsins er hann orðinn svo uppgefinn á þrjóskunni í vini sínum, að hann kveinar: Ooh!
Þetta lag sló rækilega í gegn á sínum tíma og er löngu orðið klassískur smellur á heimsmælikvarða. Enda eru eflaust margir sem eiga siðblindan vin sem þarf að fá útskýringu á einföldustu atriðum mannlegra samskipta. Pope John Paul George & Ringo (betur þekktur sem Pope John Paul eða Jóhannes Páll páfi hinn fyrri) setti She Loves You á sinn topp tíu lista yfir bestu ástarlög allra tíma. Annars var hann að eigin sögn meira fyrir Rolling Stones.
Svona geta ógeðslegir og truflandi textar læðst inn bakdyramegin í almenningsvitundina. Árið 1979 var kvikmyndin Life of Brian réttilega bönnuð í Noregi fyrir guðlast og ósmekklega nekt. Stærsti sumarsmellurinn það ár var hins vegar lagið Bobby Brown með Frank Zappa. Það lag var bannað í flestum öðrum ríkjum jarðarinnar fyrir línur eins og:
I got a cheerleader here wants to help with my paper Let her do all the work and maybe later I'll rape her
og
Eventually me and a friend Sorta drifted along into s&m I can take about an hour on the tower of power long as I gets a little golden shower
Þetta sungu norskar fjölskyldur á leið í sumarfríið. Foreldrarnir sungu bakraddir og börnin um nauðgun og geldingu. Og enginn skyldi eitt einasta orð.
Sjálfur uppgötvaði ég nokkuð truflandi þegar ég varð mér úti um eintak af plötunni Dirt með hljómsveitinni Alice in Chains um daginn. Þegar ég var á að giska 17 eða 18 ára hlustaði ég mikið á þessa plötu og var hún yfirleitt sett á fóninn þegar ég var í skapi fyrir hressandi, fjörugt rokk og gruggugar ballöður. Nú, tíu árum síðar hef ég enduruppgötvað þessa skífu og orðið fyrir vægu áfalli. Lögin sem mér þótti svo hressandi að dilla mér við áratugi fyrr voru í raun hræðilega myrk og virtust öll samin í einhverju heróínvonleysi. Smá textabrot úr titillaginu:
I want to taste the dirty, stinging pistol in my mouth, on my tongue I want you to scrape me from the walls and go crazy
Jæja, hugsaði ég með sjálfum mér, hann hefur átt eitthvað bágt þennan daginn. En svo rýndi ég ákaft í textann við hin lögin og komst að hræðilegri niðurstöðu: Þessi hressandi stuðplata er einn langur sjálfsmorðsópus forfallins heróínfíkils. Lagið Down in a Hole er ekki hugljúf ballaða. Sickman og Hate to Feel eru ekki partýslagarar. Það var einungis eitt lag sem stóð eftir óbreytt, en það er Rooster sem fjallar um upplifun föður söngvarans úr Víetnam-stríðinu. Hann hafði verið leyniskytta sem gekk undir viðurnefninu Rooster. Mér þótti það huggun harmi gegn að þetta væri bara saklaust rokklag um stríð.
En samt. Það er þarna ein lína:
They spit on me in my homeland
Einhvern veginn tókst honum að draga fýluna sína inn í þetta fjöruga stríðslag.
Svona geta tónlistarmenn dulið raunverulega meiningu bak við dillandi tóna og tönnum fyllt bros ofvaxinna fermingardrengja. Á sama hátt og ég fel innihaldsrýrð, meiningavöntun og merkingarhallæri þessa orðagljáfurs bak við sefgresi myndlíkinga sem móta völundarhús orða og ímynda þar sem lesandinn ráfar um, dasaður og dáleiddur í aðdáunarmóki meðan ég halla mér aftur í sætinu og hlæ með þvílíkum eindæmum, að einglyrnið mitt fellur ofan í koníaksglasið.
Á hinn bóginn eru líka til ótal dæmi þess, að tónlistarmenn skella bara inn þeim orðum sem
a) ríma
eða
b) hljóma vel
án tillits til merkingar eða innihalds. Hér er gott dæmi úr Bon Jovi laginu Bed of Roses. Viðlagið hefst svo:
I wanna lay you down on a bed of roses For tonight I sleep on a bed of nails
Allt í lagi, þetta sleppur. Hann vill leggja mig í rósabeð í þeirri von að hann fái að liggja þar með mér, vegna þess að hann er búinn að fá nóg af sínu óþægilega rúmi.
Svo koma næstu tvær línur:
I wanna be as close as the Holy Ghost is and lay you down on a bed of roses
que?!
Ekki nóg með það, að hann skuli enda seinni línuna á sögninni is, heldur reynir hann að láta as og is ríma. Og hvað meinar hann eiginlega með þessari línu? Ég hélt að draugar gætu hreyft sig gegnum hluti og verið alltumlykjandi. Vill hann gegnsýra mig? Nei, þetta er bara vitleysa, bara eitthvað sem rímaði.
Svo eru það línurnar sem bara hljóma kúl, eins og Dead or Alive:
I'm a cowboy On a steel horse I ride I´m wanted dead or alive
Jon Bon Jovi var lengi vel talinn hættulegur, enda algjör kúreki.
En hvað einkennir eiginlega góðan lagatexta? Eru það ljóðrænar lýsingar, einlægni eða hugmyndaríkt rím? Er það blanda af öllu þrennu? Hvaða máli skiptir þetta eiginlega? Er ekki hægt að semja þúsundir laga með því að blanda saman baby please don't go, I love you so, don't you know how I love you that way (I'm not gay) yeah, baby, yeah do it like that og fleiri þess háttar línur sem koma meira eða minna af sjálfu sér?
Rokkhetjurnar í Manowar hafa átt farsælan feril í aldarfjórðung með því púsla saman tugum lagatexta úr orðunum power, metal, steel, brothers, fight, ride, blood, kill og samið klassíska slagara á borð við:
Blood of my Enemies Kill with Power The Power Kings of Metal Brothers of Metal Metal Warriors Metal Daze Heart of Steel
og fleiri í þeim dúr:
Svo er líka spurning út af fyrir sig hvort titillinn skipti einhverju máli. Persónulega finnst mér að nafnið eigi að koma fram í laginu, helst í viðlaginu. Francis Ford Coppola aðhyllist þá hugmyndafræði og hefur beitt henni óspart í myndum sínum, sbr. The Godfather:
Tom Hagen: He is the godfather. Sonny: I know.
Og í Godfather 2:
Tom Hagen: He is the godfather too. Fredo: I know.
Robert Duvall neitaði að taka þátt í Godfather 3.
Í Apocalypse Now var eftirminnileg sena þar sem Martin Sheen er fangaður af víetnömskum skæruliðum í lok myndarinnar sem pynta hann og spyrja í sífellu:
Víetkong: Apocarypse when? Apocarypse when?
Þá verður Martin Sheen litið út um gluggann og sér kjarnorkusprengju koma fljúgandi í áttina að þeim.
Martin Sheen (sallarólegur): Apocalypse Now.
Og svo springur allt í tætlur.
Þessi aðferð kom einna verst út í kvikmyndinni Bram Stoker's Dracula og varð eiginlega til þess að þaðan í frá var ákveðið að FFC fengi bara að leikstýra myndum sem hétu nafni söguhetjunnar, sbr. Jack.
Hin göfga rokksveit Iron Maiden aðhyllist þessa hugmyndafræði og beitir henni óspart á einstaklega krefjandi máta:
Seventh Son of a Seventh Son The Rhyme of the Ancient Mariner Afraid to Shoot Strangers Can I Play with Madness? The Loneliness of the Long-Distance Runner
Það er hins vegar varhugavert að dæma bókina eftir kápunni.
Flestir telja sig þekkja söngvarann og grænmetisætuna Sting, eða The Sting eins og hann heitir fullu nafni. Viðurnefnið hlaut hann í fangelsi og hefur orðið honum mikill happafengur, enda hét hann upprunalega Nigel Smith. Fæstir vita þó að hann þvingaði konuna sína til að skipta um nafn, en hún hét upprunalega Roxanne Smith. Ekki nóg með að hann skyldi semja um hana lag (ásamt hljómsveit sinni, The Police) þar sem hún birtist í líki uppþurrkaðrar hóru, heldur neyddi hann hana til að breyta nafninu sínu í The Man-Hole. Þvílíkur níðingur.
Roxanne (The Man-Hole):
Og svo varð allt brjálað þegar geðþekki geðlæknirinn Dre og félagar hans í NWA gáfu út lagið/áfellisdóminn Fuck tha Police. Getur einhver útskýrt það fyrir mér?
Til þess að pakka þessari grein saman, vil ég enda á því sem ég álít góða textasmíð:
Var bara að muna eftir einum Simpson-þætti, þar sem Hoffman lék gestahlutverk. Þar lék hann afleysingakennara Lísu. Einhvern veginn tókst handritshöfundunum með snilli sinni að gera það trúverðugt, að kennarinn sé í kúrekafötum í kennslustofunni.
Þetta var eina myndin sem ég fann á netinu, en ég man vel eftir þessum þætti. Þessi maður er eitthvað sjúkur.
Þið sem fylgist með heimsmálunum vitið vel að siðblinda fer vaxandi á vesturlöndum. Nýlegar greinar mínar um rotnar stórstjörnur sýna, svo ekki verður um villst, að risafjölmiðlar heimsins taka þátt í þessu samsæri siðvillunnar. Frægt fólk hefur miklu meiri áhrif á hegðun almennings en stjórnmálamenn (sem eru sjaldnast frægir), samt fá stjörnurnar nánast enga gagnrýna umfjöllun. Þær eru settar á stall og hvert þeirra orð er meðhöndlað sem heilög opinberun.
Það dylst engum sem hefur séð hljómsveitina U2 á tónleikum, að Bono gerir miskunnarlaust grín að þroskaheftum með sviðsframkomu sinni. Samt er þessi maður yfirlýstur snillingur og mannvinur af mikilsvirtu fólki. Ég held meira að segja að Nelson Mandela hafi kysst hann einu sinni (á kinnina reyndar, en samt...).
Hér sést Bono herma eftir öllu því sem Wyclef Jean segir með þroskaheftri röddu.
Það er engin skömm að því að láta blekkjast af glitrinu og glamúrnum. Þessar stjörnur eru yfirleitt umkringdar myndavélum sem dynja á þeim með blikkandi ljósum, en það er ein af mörgum leiðum sem notaðar eru til að dáleiða fólk við yfirheyrslur. Þetta ljósaáreiti verður til þess að grunlaus áhorfandinn heima í stofu trúir því skyndilega að þessi stjarna sé mikilvægari en allt annað í lífi sínu, að hann myndi glaður skipta út lífi sínu fyrir líf þessarar stjörnu. Þannig verður til kúltúr, gegnum fjöldadáleiðingu, þar sem ekkert er mikilvægara en að vera frægur. Áður fyrr voru svipaðar aðferðir notaðar við trúarathafnir og þá sérstaklega þegar nýir biskupar eða páfa voru skipaðir til að undirstrika heilagleika þeirra í hugum fólks.
Nú eru eflaust margir sem lesa þetta sem hugsa sem svo:
Nei, honum getur ekki verið alvara. Vissulega er augljóst að Bono er viðbjóðslegur, en þetta er upp til hópa ágætis fólk.
Er það já? Hvernig væri að taka lítið dæmi úr raunveruleikanum?
Richard Gere er þekktur hjartaknúsari frá Hollywood.
Hann er einna þekktastur fyrir myndir eins og Pretty Woman, An Officer and a Gentleman og American Gigolo. Það vekur strax athygli mína að tvær þessara frægustu mynda hans varpa rómantísku ljósi á vændi, en það var ekki hvatinn að þessum greinarskrifum. Við skulum athuga hvaða mann þessi leikari hefur að geyma og leyfum honum sjálfum að segja frá í eigin orðum.
Richard Gere er yfirlýstur búddisti og einn frægasti búddisti í heiminum. Það er mjög mikilvægt fyrir búddista að vera frægir og mætti lýsa honum sem einum valdamesta búddista heims, en ég læt það liggja milli hluta. Almenningur gerir sjálfkrafa ráð fyrir því að fyrst hann er búddisti, þá hljóti hann sjálfkrafa að vera hið mesta gæðaskinn. Lítum aðeins á það, hvaða skilning Richard Gere leggur í það að vera búddisti:
Búddismi og þjóðernissósíalismi eiga sér marga snertifleti, það er öllum ljóst sem hafa lesið Mein Kampf. Ég meina, virkilega lesið hana með opnu hugarfari.
Ég er ekki rasisti. Ég hata ekki aðra kynþætti, enda er ég búddisti. Ég bara elska hinn aríska kynstofn mjög heitt og vil varðveita hreinleika hans.
Dalai Lama er náttúrulega skáeyg rotta eins og aðrir Asíubúar, en ég virði hann samt. Það mætti eiginlega segja að hann sé heiðursaríi.
Nýnasistar raka af sér hárið. Búddistamunkar raka af sér hárið. Tilviljun?
Hitler var grænmetisæta. Ég er grænmetisæta. Það er bara tilviljun. Eða hvað?
Ég ætla ekkert að leggja út af þessum orðum, læt þau bara standa sem vitnisburð sjúkrar sálar.
Hafið það í huga, að þessum manni er hampað sem mannvini, góðgerðafrömuði og almennt séð frábærum gaur af vestrænum fjölmiðlum. Ég held meira að segja að Nelson Mandela og Dalai Lama hafi einu sinni kysst hann á sitt hvora kinnina.
Ég hef fundið enn eina aðferðina til að koma auga á hálfvita. Þessi aðferð er óskeikul og er einhvern veginn á þessa leiðina:
Þú kíkir inn á myndbandaleigu og stendur þar kyrr í dálítinn tíma. Reyndu að blanda þér sem mest inn í umhverfið (þú getur t.d. lesið Myndir mánaðarins) og hleraðu samtöl fólksins kringum þig. Fyrr en síðar muntu heyra eitthvað þessu líkt:
A: Hvað segirðu um þessa? B: Kannski. Hverjir eru í henni? A: Nigel Cunningsforth, Rachel Bloner og Henry Aceton. B: Hmm ... ég veit ekki... A: Já, og svo er Dustin Hoffman líka í henni. B: Nú, er það? Hoffman er alltaf góður.
Ef þú heyrir þessa síðustu línu, þá ertu búinn að finna hreinræktaðan hálfvita. Dustin Hoffman er nefnilega ekki alltaf góður. Hann er vondur og hefur verið það frá blautu barnsbeini.
Hoffman sló í gegn í myndinni The Graduate árið 1967. Það fór lítið fyrir honum í upphafi ferilsins en í kjölfar þess að hann var tilnefndur til Óskarsverðlauna fyrir hlutverk sitt í Midnight Cowboy tveim árum seinna, fóru sögur að kvisast út um hans skítlega eðli.
Midnight Cowboy átti upprunalega að fjalla um spastískan einbúa sem hefur einangrað sig frá umheiminum en kynnist góðhjörtuðum farandsölumanni sem lýsir upp eymdarlega tilveru hans. Jon Voight átti upprunalega að leika einbúann, en Hoffman farandsölumanninn. Það var hins vegar hið rotna innræti Hoffarans sem varð til þess að myndinni var breytt svo gjörsamlega. Jon Voight segir svo frá:
"Ég hafði æft mig í því að leika spastískan einstakling í marga mánuði, fór meira að segja í sérstakar þjálfunarbúðir til að búa mig undir hlutverkið. Ég hélt að ég væri vel undirbúinn. Síðan hófust tökur og ég hitti The Hoffer í fyrsta sinn. Hann virti mig varla viðlits, horfði ekki framan í mig meðan hann talaði við mig.
Svo, þegar ég byrjaði að leika í mínum fyrstu atriðum, þar sem ég var einn í íbúð öryrkjans, þá varð ég var við einhverja hreyfingu út undan mér. Það var Hoffman. Hann stóð þarna í myrkrinu bak við myndavélarnar og var að herma eftir mér. Það var eins og hann væri að gera grín að mér. Þetta truflaði mig alveg rosalega, sérstaklega hvað hann brosti djöfullega, honum fannst þetta svo rosa fyndið, að trufla mig.
Ég sagði John (leikstjóranum) frá þessu og í næstu töku fylgdist hann með Hoffman. En John varð svo hrifinn af frammistöðu Hoffmans, að hann gaf honum hlutverkið mitt! Ég varð náttúrulega öskureiður enda búinn að æfa mig lengi fyrir þetta hlutverk. Það var boðað til neyðarfundar þar sem ég, John, framleiðendurnir, handritshöfundarnir og helvítis Hoffman áttum að ræða framhaldið.
Fundurinn var ekki einu sinni hafinn, við vorum bara nýsestir og vorum að hella kaffi í bolla og svona, þegar Hoffman leggur það til að ég verði látinn leika karlhóru. Og öllum fannst það bara frábær hugmynd! Ég hélt það væri verið að grínast eitthvað í mér en þeir sökktu sér strax í það að endurskrifa handritið og hugmyndirnar flugu manna á milli. Ég þaut hins vegar út og skellti á eftir mér.
Ég mætti á settið daginn eftir enda hafði ég ekki efni á því að ganga frá þessu verkefni. Þá var komið splunkunýtt handrit. Hoffman hafði krafist þess að ég gengi í kúrekafötum! Í New York! Um miðjan vetur!
Ég hef aldrei fyrirgefið honum þetta. Hann hló og gerði grín að mér allan tökutímann. Líf mitt var algjört helvíti. Mér var farið að líða eins og ég væri í raun karlhóra, aðhlátursefni heimsins. Við vorum báðir tilnefndir til Óskarsverðlaunanna og ég segi það satt, hefði hann unnið þau, þá hefði ég drepið hann. Ég hefði hlaupið upp á svið og barið hann til dauða með Óskarsstyttunni.
Vissulega fékk myndin Óskarinn sem mynd ársins og þetta varð grundvöllurinn fyrir mínum ferli, en ég mun bera þess merki alla ævi að hafa leikið á móti þessum mannandskota."
Í kjölfarið lék Hoffman í fleiri vinsælum myndum, t.d. All the President´s Men (1976) og Kramer vs. Kramer (1979). Í þeirri síðarnefndu leikur hann föður sem stendur í skilnaði. Mestan hluta myndarinnar lék hann á móti hinum barnunga Justin Henry. Sá treysti sér ekki út á leiklistarbrautina eftir þessa mynd, enda lagði Hoffman hann í vægðarlaust einelti meðan á tökum stóð. Meryl Streep minntist á það í framhjáhlaupi í viðtali árið 1995, þegar liðin voru nákvæmlega tíu ár frá því að Justin Henry svipti sig lífi:
"The Hoffer var alltaf að endurtaka allt sem strákurinn sagði. Ef hann fór rangt með línurnar, þá hló Hoffman hátt og klappaði. Síðan var hann alltaf að setja út á klæðnaðinn á stráknum. Fékk því meira að segja framgengt að hann yrði klæddur í kúrekabúning hluta myndarinnar. Sá hluti var reyndar klipptur út, en þetta hafði mikil áhrif á barnið, það fór ekki á milli mála.
Hann mætti yfirleitt þrútinn og rauður á tökustað hvern morgunn, greinilega búinn að gráta alla nóttina. Mér blöskraði náttúrulega meðferðin á drengnum, en ég held að Hoffman hafi gert þetta til þess að hjálpa mér að setja mig í spor móðurinnar, sem svínvirkaði náttúrulega. Í myndinni var ég nefnilega að berjast fyrir forræði yfir stráknum og þetta gaf mér nauðsynlega tengingu við veruleikann. Við fengum bæði Óskarsverðlaun og strákurinn var tilnefndur, bara átta ára gamall. Þetta kallar maður ekki illsku, heldur snilligáfu."
The Hoffman hlaut sín næstu Óskarsverðlaun fyrir kvikmyndina Rain man (1988). Sú mynd átti upprunalega að vera létt gamanmynd um tvo vitleysinga í anda Dumb & dumber og átti hún að heita Idiot & Idiot-savant. Handritið gekk undir stórfelldar breytingar meðan á tökum stóð, enda neitaði Hoffman að fara með sínar línur, heldur endurtók bara línurnar hans Tom Cruise og hermdi eftir honum. Byrjaði hann þá hverja línu yfirleitt á orðunum "Sjáið mig, ég heiti Tom Cruise og ..." og svo fylgdi línan í kjölfarið.
Þetta gekk mjög nærri Tom, sem sá sér ekki fært að hella sér út í gamanhlutverk. Honum fannst Hoffman hafa drepið í sér barnslegu einlægnina, sakleysið. Þá var myndinni breytt í drama og fjallaði hún nú af nærgætni um mann sem þjáist af Asperger-heilkenni. Hoffman hlaut Óskarsverðlaunin fyrir frammistöðu sína, en Tom Cruise beið þess aldrei bætur.
Í upprunalegu útgáfu myndarinnar voru þónokkrar nektarsenur en þær voru allar klipptar út vegna þess að enginn hafði hemil á háðsglósum Hoffmans. Hann skemmdi nánast hverja einustu töku með framíköllum og hljóp iðulega á eftir Cruise með blautt handklæði. Þetta andlega og líkamlega ofbeldi (þá sérstaklega háðsglósurnar) leiddi til þess að Tom Cruise fór í sína fyrstu punglyftingu, þá aðeins 26 ára gamall.
Kvikmyndin Outbreak (1995) átti upprunalega að fjalla á nærgætinn hátt um dauðvona alnæmissjúkling sem nýtur stuðnings af góðhjörtuðum lækni leiknum af Hoffman. Skoðanir hans á samkynhneigðum og alnæmi urðu þó til þess að handritinu var breytt daglega og undir lokin var myndin orðin óþekkjanleg. Alnæmissjúklingurinn samkynhneigði var nú orðinn að litlum, veirusýktum apa frá Afríku sem Hoffman lagði allt í sölurnar til að klófesta og drepa. Hann barðist lengi fyrir lokaatriði þar sem hann klæddist kúrekafötum og riði með flokki vopnaðra vísindamanna á eftir apanum þar sem hundahópur myndi loks góma hann og rífa í sundur. Það atriði var hins vegar klippt út úr endanlegu útgáfunni í óþökk Hoffmans.
Það vita það ekki margir, en í upphafi tíunda áratugarins gaf Hoffman frá sér plötu sem hét The Hoffman Cometh. Þar rappaði hann á fornensku og það dylst engum sem les lagalistann, að hér er sjúk sál á ferð. Þar gefur að líta titla á borð við: Darest thou say no, woman?, Up thine, Pope John Paul, auk eina lagsins sem naut einhverra vinsælda, Do the Hoffman. Texti þess lags er með öllu óskiljanlegur, þótt hann sé sá eini sem ekki er saminn á fornensku. Smá brot:
Livin is the flippin, trippin, clippin and the snippin chippin in the true spot blowjob, quickrob ribbin in the tripjob, trippin in the slipknot, buying up the cruise - NOT! rubble in the bubble, I´m down in the trouble with a couple for the double, don´t be a tubble pitch off man ditch cough man do the Hoffman!
Ef einhverjum tekst að grafa einhverja merkingu upp úr þessari vitleysu, látið mig vita.
Svo við snúum okkur aftur að upprunalegu samræðunum:
A: Já, og svo er Dustin Hoffman líka í henni. B: Nú, er það? Hoffman er alltaf góður. C: Nei! Hann er vondur!
Hvað hefur þessi maður eiginlega gert til að vera kallaður frábær? Athugum aðeins málið.
Hann lék í spagettívestrunum (1964-66). Þar var hann vissulega svalur. Góður leikari? Nei, eiginlega ekki. Þessi hlutverk kröfðust núll leikhæfileika. Það þurfti bara mann með rétta lúkkið.
Svo lék hann í einhverjum vestrum næstu árin. Vestrar eru sjálfkrafa afskrifaðir enda eru þeir allir hundleiðinlegir.
Árið 1971 leikur hann svo Dirty Harry í myndinni Dirty Harry. Hún fjallar ekki um barnaperra, heldur löggu sem er svaka töffari. Hún átti upprunalega að heita Dirty Boy, en þeir breyttu nafninu á seinustu stundu í óþökk Clints (!). Ekkert gáfulegt við það. Sýnir hann leikhæfileika? Er þessi karakter að einhverju leyti frábrugðinn kúrekanum í spagettívestrunum? Nei, Clint bara pírir augun og fer með línurnar eins og rosa hörkutól. Eru það hæfileikar eða færni? Það væri hægt að setja vélmenni í þetta hlutverk, búa til Clint Eastwood búning handa því og enginn myndi sjá muninn.
Árið 1978 leikur hann í sinni skástu mynd, en það er Every which way but loose þar sem hann leikur á móti órangútan-apa. Og apinn er trúverðugri sem manneskja en Clint.
Ári seinna lék hann í Escape from Alcatraz. Ég hef ekki séð hana enda er frekar augljóst hvað gerist í myndinni. Tilfinningalaust vélmenni flýr frá Alcatraz-fangelsi. Þarf ekki að eyða tíma í að glápa á þannig vitleysu.
Síðan leikur hann í helling af myndum þar til, loksins, árið 1989, þegar hann breytir til og tekur að sér hlutverk samkynhneigðs leigubílstjóra í myndinni Pink Cadillac. Eastwood sá þó fljótt eftir að hafa tekið að sér hlutverkið og lét breyta handritinu þannig, að karakterinn hans var ekki lengur hommi heldur einkaspæjari sem átti harma að hefna (og var dauður í sálinni og brosti bara sálarlausu brosi sem varð til þess að börn hlupu úr bíó, hágrátandi). Þess í stað tókst þeim að breyta kádiljáknum í homma. Ekkert smá afrek það.
Síðan lék hann kúrekann Wild Bill Unforgiven í myndinni Unforgiven árið 1992. Það er vestri og þar af leiðandi hef ég ekki séð mér fært að sjá hana ennþá. Clint leikur þar kúreka sem er gamall. Punktur.
Í In the Line of Fire leikur hann lífvörð forsetans sem vorkennir sjálfum sér rosa mikið, en er að öðru leyti eins og kaldur þorskur vafinn í saltar þangtægjur.
Til að útkljá veðmál ákvað hann að gera myndina A Perfect World (1993) þar sem almenningur gat gert það upp við sig hvor væri ömurlegri, hann eða Kevin Costner. Hann hafði reynt slíkt hið sama nokkrum árum áður með myndinni The Rookie (1990), þar sem hann lék á móti Charlie Sheen, en enginn sá þá mynd. Af titlinum að dæma er þetta mynd sem fjallar um aldraðan garðyrkjumann sem ákveður að láta æskudrauminn rætast og gerast lögga áður en hann deyr. Hann kemst gegnum inntökuprófin og lögregluskólann með hjálp vina og stera og þarf því næst að kljást við nýja félaga sinn. Sá er heitur tappi sem gengur illa að vinna með öðrum. Sá er illa leikinn af Charlie Sheen sem deyr næstum því í lok myndarinnar en verður þess í stað betri manneskja. Í stuttu máli sagt: ömurleg mynd. Held ég.
Árið 1995 krossvendur Clint kvæði sínu og tekur að sér hlutverk ungrar konu í myndinni Bridges of Madison County. Eftir það missti hann sitt svala viðurnefni The Clint og var því breytt í Clint með óákveðnum greini, eða A Clint. Sumir gengu svo langt að kalla hann The Clit, en þar sem snípurinn er miðstöð örvunar og sælu væri varla hægt að hugsa sér fáránlegra rangnefni. Til þess að afgreiða Bridges of Madison County nægir að segja, að Clint var gjörsamlega ótrúverðugur sem kvenmaður. Meryl Streep hefur viðurkennt það, að hún hafi verið svo djúpt á kafi í dópinu, að hún hafi haldið að hana hefði dreymt þetta allt. Þetta hafi bara verið ein löng martröð. Þegar hún sá myndina loks í bíó dró hún sprautuna úr innanverðu augnlokinu og ákvað að leita sér hjálpar.
Blað brotnaði í leiklistarsögu Clints með þessari mynd. Honum tókst að kreista fram nokkur krókódílatár þegar það var augljóst hversu mikið botnlaust helvíti þessi ræma yrði. Hann hafði ekki lesið handritið þegar hann samþykkti að leikstýra henni. Hann hélt að hún fjallaði um hóp bandarískra hryðjuverkamanna sem ákveða að sprengja allar brýrnar í Madison-sýslu til að tefja framgang breska nýlenduhersins. En svo var ekki.
Í Absolute Power (1997) leikur hann gamlan kall sem brýst inn í Hvíta húsið í upphafi myndarinnar. Það er svo heimskulegt að mér líður eins og ég sé uppdópaður þegar ég reyni að ímynda mér hvað gerist í restinni af myndinni.
Í True Crime (1999) leikur þessi has been leikari has been blaðamann sem er á seinasta sjens hjá yfirmanni sínum, James Woods. Það er bara einn góður punktur í allri myndinni. Þá er James Woods að skamma Clint. Segir að borgarstjórinn vilji fá rassinn hans Clint:
Look, if he comes to me for your ass, I'm going to have to give it to him. Then you'll just be a hole, with no ass around it.
Clint ákvað svo að fagna árinu 2000 með því að leika kúreka enn eina ferðina. Kúreka í geimnum. Með kúrekavinum sínum, Donald Sutherland, Tommy Lee Jones og gaur sem ég gæti flett upp á IMDb, en enginn þekkir hann hvort eð er, þannig að ég ætla að spara mér ómakið. Hét þessi mynd einhverju fyrirsjáanlegu eins og Cowboys in Space? Nei, hún hét Space Cowboys. Eyði ekki fleiri orðum í þetta.
Og svo seinast lék hann í Million Dollar Baby árið 2004. Þessi mynd ber sennilega ábyrgð á fleiri dvd-diskum á öskuhaugum heimsins en allar Police Academy myndirnar samanlagt. Í þessari mynd þjálfar hann konu til að boxa, beitir svona tough love, svo hálsbrotnar hún og hann hjálpar henni að deyja. Hann hefði getið stytt myndina um tvo klukkutíma með því að taka upp mynd af sjálfum sér þar sem hann segir áhorfendunum um hvað sagan fjallar. Svo gæti Morgan Freeman komið inn í myndina og faðmað Clint og sagt eitthvað krúttlegt og verið sætur eins og alltaf. Þegar hann hverfur af skjánum, hvíslar Clint til áhorfendanna: Hann er alnæmissjúkur.
Þetta er semsagt leikferill Clints Eastwood í hnotskurn. Leikstjórnarferill hans hefur verið með þvílíkum eindæmum slappur að ég hef ákveðið að myndirnar hans munu héðan í frá heita Fíaskó 1, 2, 3, ... 30. Ég tek glaðlega á móti hverjum þeim mótrökum sem lesendur hafa fram að færa, þó þeim fylgi náttúrulega sá sleggjudómur að viðkomandi hljóti að vera blindur og heyrnarlaus auk þess að þjást af sníkjudýrum í heila.
Hvaða niðurstöður má draga af þessari upptalningu?
The Eastwood hefur ekki leikið í góðri mynd seinustu fjörutíu árin.
Hann hefur jafn fjölbreytt litróf svipbrigða og manneskja sem er að jafna sig eftir heilablóðfall.
Hvað myndi gerast ef hann félli í beljandi stórfljót? Myndi hann hrópa á hjálp? Hefur hann einhvern tíma hrópað? Getur hann hrópað? Myndi hann kannski bara píra augun og hvísla hásum rómi: I´m over here, dammit.
Nei, það vefst engum sem hefur smávægilegan vott af mannlegum tilfinningum og innsæi, að The Clintster er siðblindur. Hann notar sennilega Óskarsstytturnar sínar sem líflausa áhorfendur í brengluðum kynlífsleikjum með sebrahestum, mormónum, Charlize Theron, Cuba Gooding jr., Faye Dunaway og öðrum leikurum sem heita asnalegum nöfnum.
It is better to have loved and lost than to never have loved at all.
Þessi enski málsháttur hefur í gegnum aldirnar verið notaður til að réttlæta hin ýmsu mistök hjartans. En hefur fólk einhvern tíma krufið hann, komist að raunverulegri merkingu hans? Þessi málsháttur hvetur nefnilega til eiturlyfjaneyslu.
Hvernig?
Jú, vegna þess að það er betra að byrja í dópinu og hætta en að hafa aldrei prófað. Þinn reynsluheimur stækkar og þú finnur hamingju um stund. Svo hættirðu í dópinu og gengur gegnum fráhvarfseinkenni. Af og til fellurðu í sama gamla farið, en eftir því sem þú þroskast, skilurðu að dópið/konan gerir þér ekkert gott og að þú munir aldrei finna þessa hamingju sem þú upplifðir í upphafi.
En þetta bara stenst ekki. Að sprauta sig með dópi er eins og að dæla siðblindu beint inn í æðarnar og er á engan hátt sambærilegt því að vera ástfanginn.
Betra væri að útrýma þessum ljóta málshætti og notast frekar við þennan:
It is better to have loved and lost than to be a junkie scumbag.
Orð okkar eru eins og múrsteinar sem nýtast jafnt til að byggja heimili og sundrungarmúra. Gætum þess vegna tungu okkar. Hún getur verið helsta vopn hins illa.
Þetta er svo sem ekkert merkilegt veggspjald en það var eitt orð þarna sem vakti athygli mína: Voldtektsdager. Nauðgunardagar. Orðið minnti mig á auglýsingu sem ég heyrði á Bylgjunni fyrir nokkrum árum.
Ofurhress rödd:
Jájájá, nú er komið að því! Við hitum upp fyrir Verslunarmannahelgina. Alla þess viku eru Nauðgunardagar í Kringlunni. Af því tilefni verður sérstakur hnífamarkaður á þriðju hæðinni og allar lambhúshettur á hálfvirði. Við bjóðum upp á fjölbreytta skemmtidagskrá frá mánudegi til fimmtudags. Strákarnir í Skítamóral munu koma öllum í réttu stemmninguna og Raggi Reip skemmtir þeim yngstu. Auk þessa munu fimmtíu fyrstu viðskiptavinirnir hvern dag fá tveggja metra langan reipisbút gefins í Byggt og búið! Kíktu í Kringluna, það er þess virði.
Dýpri rödd:
Kringlan. Nauðgar Smáralindinni í (blíííp).
Ég man vel eftir þessari auglýsingu. Mér fannst hún einstaklega ósmekkleg. Að jafnalvarlegt málefni skuli vera gert að markaðsvöru er forkastanlegt. Sannkölluð siðblinda.
Múrarnir sem skilja okkar veröld frá botnlausa hyldýpinu, eru gamlir og hrörnandi. Á stöðum sést inn í steypujárnið, kaldur dragsúgur hvín í gegn og myrkrið leitar inn. Myrkur sem þefar uppi sálar, vill gleypa allt sem þykir yndislegt og fagurt. Á þess konar stöðum er vinsælt að reisa kvikmyndahús. Það er ekki svo erfitt að sjá tengsl bíóhúsa við myrku hliðina. Þar eru engir gluggar. Ljósin eru einatt slökkt nema rétt á meðan fórnarlömbum er smalað inn og út úr salnum. Flestar kvikmyndirnar eru augljóslega gerðar af djöfladýrkendum (meira um það í annarri grein) og þar eiga sér stað táknrænar bókabrennur þegar miðinn (hið eina ritaða mál sem finnst í allri byggingunni) er rifinn sundur af einkennisklæddum verði. Þessi illska endurspeglast svo í fólkinu sem stígur inn fyrir dyr bíósins. Dula er dregin fyrir andlit þeirra og þau siðblindast í myrkrinu. Þegar þau yfirgefa salinn eru gólfin klístruð og poppkornspokar og sælgætisbréf liggja á víð og dreif. Út úr myrkrinu lympast náhvítir draugar sem píra augun í dagsljósinu. Já, í bíó á sér stað mikil illskumessa, sannkölluð siðblinduorgía. Það sem ég hef þó einna helstan meinbug á varðandi bíóferðir, er fólkið sem (í tímabundinni siðblindu) finnur hjá sér yfirþyrmandi löngun til að gefa frá sér hljóð. Þetta fólk hef ég flokkað eftir demonum:
-Fólk sem svarar í farsíma meðan á sýningunni stendur (og tilbiðja þar með Mobilox, hinn myrka prins pirrandi hringitóna og skapara Crazy Frog). Helst grunaðir: Táningar. Siðblindir slökkviliðsmenn á bakvakt.
-Fólk sem þjáist af allt of algengum sálrænum kvilla sem verður til þess að það ruglar saman kvikmyndahúsum og kaffihúsum. Þetta lýsir sér fyrst og fremst í því, að viðkomandi finnur hjá sér þörf til að spjalla um daginn og veginn, ræða stjórnmál og heimspeki, án þess að láta Dolby/THX græjurnar trufla sig. Þetta fólk tilbiður Linguon, demon hinnar iðandi tungu. Helst grunaðir: Táningar. Blint og heyrnarlaust fólk sem hefur aldrei stigið fæti inn á kaffihús. Fólk sem situr beint fyrir aftan mig.
-Fólk sem hlær vitlaust (Amusikon, hinn myrki fursti fimmaurabrandarans og hornsófi Spaugstofunnar).
Undirflokkar: Fólk sem hlær hátt og endurtekur línuna sem þeim fannst svo fyndin (HAHAHA! Would you like some shut the fuck up with your coffee? HAHAHA!). Helst grunaðir: Fólk sem situr beint fyrir aftan mig. Handritshöfundurinn.
Fólk sem hlær augljósum gervihlátri. Helst grunaðir: Ungmenni á stefnumóti. Þessi leikstjóri er akkúrat á minni bylgjulend. Þess vegna finnst mér þessi tiltekni brandari (sem hefði einungis valdið hinum vægasta kipp í munnvikinu hefði hann komið fram í einhverri annarri mynd) svo stórkostlegur, ég fattaði hann betur en allir hinir í salnum, að ég verð bara að hlæja örlítið hærra en venjulega. HAHAHA. Ég er jafn svalur og persóna úr Tarantino-mynd. -týpan. (Þeir sem vilja sýnishorn af þessari týpu, er bent á að sjá Grindhouse-myndirnar í bíó) Skáld sem hefur af einskærri forvitni villst inn á bandaríska gamanmynd og þjáist undan þeirri hrópandi mótsögn, að það sé ætlast til þess að hann hlæi að einhverri lágkúru sem hreyfir ekki við sálinni, minnir ekki á gleði og léttleika æskunnar. Í örvæntingu sinni gefur hann frá sér holan, vélrænan hlátur sem smámsaman magnast í grátur og hleypur svo skælandi út úr salnum. Seinna um kvöldið, þegar hann hefur kíkt á kaffihús til að rétta sig við, semur hann ljóð til heiðurs hinum sanna hlátri, hinni sönnu gleði trúðsins. Nákvæmlega tíu árum seinna kaupir hann sér jeppa.
Niðurstöður: Kvikmyndahús eru musteri villimennskunnar. Ef það væri leyfilegt að hafa með sér hunda í bíó, myndu eigendurnir þrífa upp eftir þá? Ég held ekki. Það myndi frekar leiða til þess að aðrir bíógesti gengju örna sinna undir sætunum. Það er mín kenning. En hvað getur maður gert þegar maður verður fyrir svo vægðarlausri siðblindni? Einfalt. Þú snýrð þér umsvifalaust að þeim sem truflar þína bíóupplifun og segir: Ég elska þig. Við högum okkur nefnilega alltaf betur kringum þau sem elska okkur. Það er staðreynd.
Siðblinda er skeytingarleysi gagnvart óskrifuðum reglum samfélagsins og virðingarleysi gagnvart meðborgurum sínum og tilfinningum þeirra. Fullkomnlega siðblindur einstaklingur hefur enga samúð með neinum nema sjálfum sér og er ófær um að mynda félagsleg tengsl. Þegar fólk heyrir minnst á siðblindu verður flestum hugsað til raðmorðingja, barnaníðinga og Bono. En siðblinda einskorðast ekki við einstaklinga, heldur þrífst hún þar sem margir koma saman.
Það er eins og hið illa felist í fjöldanum, að hver og einn taki með sér snefil af illsku sem svo magnast upp þar til einhver gerir eitthvað gjörsamlega siðlaust, án þess að hugsa sig tvisvar um.
Ungur maður rífur umbúðir af súkkulaðistykki og hendir á gangstéttina. Samt er ruslatunnan beint fyrir framan hann, í seilingarfjarlægð. Myndi hann gera þetta heima hjá sér? Fyrir framan einhvern sem hann virðir eða þykir vænt um?
Nei, því hann er ekki siðblindur. Hann er bara heltekinn af einhverri illsku sem læðist um í fjöldanum. Þessir demonar siðblindu þrífast best í borgum, þar sem fólk nýtur frelsis í skjóli nafnleysis. En hvers konar frelsi fylgir ábyrgð.
Tilgangurinn með þessari greinaröð er að minna fólk á þessa ábyrgð. Eins og Special Agent Dale Cooper, hef ég ákveðið að berjast gegn hinu illa sem býr innra með okkur öllum. Það er ekki nóg að bæla niður ofbeldishneigðina og öfuguggaháttinn, heldur verður að rífa meinið burt með rótum. Í þeim tilgangi hef ég hafist handa á greinaröð sem útskýrir hvernig hin myrku öfl leka inn í okkar veruleika án þess að nokkur kippi sér upp við það. Handan þessa heims eru nefnilega skuggaverur og ófreskjur sem bera með sér mengunarslys í hverri vörtu og hnerra kjarnorkusprengjum.
Þeirra þrælar eru fólkið sem ypptir öxlum.
Fólkið sem segir: Þetta er ekki mitt vandamál.
Tíminn er kominn til að frelsa þessa þræla. Skína dagsljósi í andlit þeirra sem bakast hægt og örugglega í sjónvarpsbjarmanum. Vegna þess að þetta er faraldur.
